Στις 26 Ιουλίου 2022, στη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου Σύρου, εκτυλίχθηκε το τελευταίο επεισόδιο της πολυαναμενόμενης μελέτης για τα βαρέα μέταλλα στο λιμάνι της Σύρου. Μιας μελέτης, που την υποσχέθηκαν με φανφάρες ένας υπουργός, ένας δήμαρχος και ένας επιχειρηματίας («κι ας κοστίζει πολλά εκατομμύρια» όπως δήλωσε), που την εγγυήθηκε ένας αντιπεριφερειάρχης, που την ευλόγησε ένας μητροπολίτης, που την επιδοκίμασε η αξιωματική αντιπολίτευση και την επαίνεσε ένας πρωθυπουργός, που την πλήρωσε το Παρατηρητήριο με τρεις αγωγές και με χυδαίες προσωπικές επιθέσεις στα μέλη του.
Ό,τι συνέβη μέχρι σήμερα το αναφέρουμε στην ανακοίνωσή μας “Οι περιπέτειες μιας μελέτης”, την οποία αγνόησαν επιδεικτικά όλα τα τοπικά ΜΜΕ.
Στο τελευταίο επεισόδιο, η πρόεδρος του Λιμενικού Ταμείου κ. Κανδιώ Μαραγκού, θορυβημένη από την παραγγελία της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Σύρου για τη διεξαγωγή έρευνας στο βυθό του λιμένα της Ερμούπολης, στο πλαίσιο προκαταρκτικής εξέτασης, συγκάλεσε διοικητικό συμβούλιο, για να πιστοποιηθεί με όλο το θεσμικό κύρος ενός συλλογικού οργάνου, ότι το Λιμενικό Ταμείο δεν έχει καμία αρμοδιότητα για τον έλεγχο των υδάτων («παρελθέτω απ’ εμού το ποτήριον τούτο»). Αυτή ανήκει στην Περιφέρεια.
Μόνο μία φορά το Λιμενικό Ταμείο υπέκλεψε την αρμοδιότητα αυτή, όταν στις 09.05.2022 η κ. Μαραγκού αυτοπροσώπως προχώρησε σε απευθείας ανάθεση για την υπηρεσία “Μετρήσεις περιβαλλοντικών παραμέτρων υδάτων λιμένων περιοχής ευθύνης Λιμενικού Ταμείου Σύρου” (ΑΔΑ: 6Κ0ΦΟΡΝ0-Μ0Χ). Δεύτερη φορά δεν το ξανακάνει.
Επειδή, όμως, η κ. Μαραγκού είναι ιδιαίτερα επιμελής, αν και αναρμόδια, επικοινώνησε υπηρεσιακώς με το ΕΛΚΕΘΕ (κάτι θα είχε ακούσει για μια μελέτη που του είχε αναθέσει η ΟΝΕΧ), για να ενημερώσει ενδελεχώς την Εισαγγελία Πρωτοδικών για τα τεκταινόμενα.
Μάθαμε, ακόμη, ότι παραγγελία της Εισαγγελίας, με το ίδιο αίτημα, είχε διαβιβασθεί και στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, η οποία τηρεί σιγή ιχθύος. Προφανώς, προβλήματα μείζονος σημασίας δεν της επέτρεψαν να ασχοληθεί με το ζήτημα.
Πληροφορηθήκαμε ότι το ΕΛΚΕΘΕ, στο πλαίσιο της σύμβασης που έχει υπογράψει με την ΟΝΕΧ για την «αποτύπωση της περιβαλλοντικής κατάστασης του θαλάσσιου οικοσυστήματος στην περιοχή του κόλπου της Ερμούπολης και τη διερεύνηση πιθανών πηγών ρύπανση», στις 29 Απριλίου 2022 διενήργησε (15) δειγματοληψίες ιζημάτων και νερού και ότι τα αποτελέσματα της έρευνας, που αναμένεται να ολοκληρωθεί περί τα τέλη Σεπτεμβρίου, θα αποσταλούν ….. στην ONEX.
Ομολογούμε ότι, ούτε εμείς, ούτε τα τοπικά μέσα ενημέρωσης αντιληφθήκαμε την επίσκεψη του ερευνητικού σκάφους του ΕΛΚΕΘΕ. Σίγουρα, όμως, δεν θα διέλαθε της προσοχής του Λιμεναρχείου, και προσωπικώς του Λιμενάρχη κ. Βαμβακούση.
Ο οποίος, κ. Βαμβακούσης, όταν ενημερώθηκε από το ΕΛΚΕΘΕ ότι έρχεται στη Σύρο την Τετάρτη 6 Απριλίου 2022, για την εκτέλεση δειγματοληψίας που του ανατέθηκε από το Παρατηρητήριο, και ότι θα χρησιμοποιούσε επαγγελματικό αλιευτικό σκάφος (όπως είθισται να κάνει το ΕΛΚΕΘΕ) που είχε μισθώσει για το σκοπό αυτό το Παρατηρητήριο, όχι μόνο αρνήθηκε να συνδράμει το ΕΛΚΕΘΕ όπως όφειλε, σύμφωνα με το Π.Δ. 55/20-3-98, αλλά απαγόρευσε τη διενέργεια της προγραμματισμένης δειγματοληψίας. Για τον κ. Λιμενάρχη, η νομιμότητα μιας δραστηριότητας, εξαρτάται από το κύρος αυτού που την αναθέτει. Υποθέτουμε ότι οι βάρκες που αλωνίζουν το λιμάνι, δίπλα σε πλωτές δεξαμενές, διαλύοντας με μαδέρια τα χρώματα που επιπλέουν, υπό το βλέμμα των λιμενικών, ανταποκρίνονται σε όλες τις προϋποθέσεις νομιμότητας.
Ξέρουμε πως, όταν ιδιώτες αναθέτουν σε φορείς τη διενέργεια μιας έρευνας ή μιας μελέτης, συνήθως επιβάλλουν ρήτρα εμπιστευτικότητας. Αν μια τέτοια ρήτρα έχει περιληφθεί και στη σύμβαση της ΟΝΕΧ με το ΕΛΚΕΘΕ, δεν είμαστε καθόλου βέβαιοι ότι η ΟΝΕΧ θα δημοσιοποιήσει τα πλήρη αποτελέσματα της μελέτης, ιδιαίτερα αν προκύψει ότι συγκαταλέγεται ανάμεσα στους ρυπαντές. Εξ άλλου, ο εκπρόσωπος της ΟΝΕΧ είχε προεξοφλήσει τα αποτελέσματα μιας μελέτης: «…. τα βαρέα δε μέταλλα που αναφέρουν εδώ (σ.σ. το ΕΛΚΕΘΕ στα αποτελέσματα του δείγματος της Aegean Rebreath), δεν είναι τίποτα που να χρησιμοποιεί όχι τώρα αλλά διαχρονικά το ναυπηγείο».
Εξακολουθούμε να πιστεύουμε ότι μια ουσιαστική, πειστική απάντηση για τη ρύπανση του βυθού θα μας δώσει η έρευνα την οποία ανέθεσε στο ΕΛΚΕΘΕ το Παρατηρητήριο, που υποστηρίζεται από τα μέλη μας και εθελοντές. Παράλληλα, διερευνούμε την πρόθεση άλλων επιστημονικών φορέων και συλλογικοτήτων να συνδράμουν εθελοντικά ή με μικρό κόστος σε περαιτέρω έρευνες, τόσο για το συγκεκριμένο ζήτημα όσο και για άλλα θέματα που σχετίζονται με την προστασία του περιβάλλοντος και τη δημόσια υγεία.
Η δημόσια υγεία και το περιβάλλον είναι δημόσια αγαθά, που η κοινωνία των πολιτών οφείλει να διεκδικεί και να υπερασπίζεται, ιδιαίτερα όταν η Πολιτεία τα απεμπολεί και τα αναθέτει σε ιδιώτες και οι υπηρεσιακοί παράγοντες μας βομβαρδίζουν με μεγάλα λόγια, για να κρύψουν τα ταπεινά κίνητρα.
Δεν θα σιωπήσουμε, δεν θα παραιτηθούμε.
30.07.2022
Το Διοικητικό Συμβούλιο
