Πρόσφατα πληροφορηθήκαμε από δημοσίευμα τοπικού μέσου ότι η Δημοτική Αρχή έχει την πρόθεση («πολιτική βούληση») να χρησιμοποιήσει βαρύ μηχανοκίνητο όχημα για «ακτοκαθαρισμό» στις παραλίες της Σύρου και ότι έχει ήδη πραγματοποιήσει συναντήσεις με το Λιμεναρχείο Σύρου, την Αστυνομία και την Εισαγγελία Πρωτοδικών προκειμένου να εξετάσει τις λεπτομέρειες και να εξασφαλίσει τη συναίνεσή τους (προφανώς γνωρίζει ότι μια τέτοια ενέργεια δεν είναι συμβατή με τα οριζόμενα στη νομοθεσία).
Δεδομένου ότι τέτοιου είδους ενέργειες καταστρέφουν το οικοσύστημα των παραλιών, το Παρατηρητήριο απέστειλε έγγραφο προς τον Δήμο και το Λιμενικό Ταμείο παραθέτοντάς τους της σχετική νομοθεσία από την οποία προκύπτει ότι η πολιτική βούληση τους για χρήση μηχανοκίνητων οχημάτων προσκρούει στις σχετικές διατάξεις και ζητήσαμε την εφαρμογή τους.
Το έγγραφο αυτό το κοινοποιήσαμε και στην Εισαγγελία Πρωτοδικών, στο Λιμεναρχείο και στην Αστυνομία προκειμένου να το αξιολογήσουν, δεδομένου ότι σύμφωνα με το δημοσίευμα εξετάζουν τη σχετική πρόθεση του Δήμου.
Το έγγραφό μας έχει ως εξής (εδώ το έγγραφο σε pdf):
Αριθμ. πρωτ.: 413
Ημερομηνία: 10.04.2024
Προς:
- Δήμο Σύρου Ερμούπολης
- Δήμαρχο κ. Αλέξανδρο Αθανασίου
- Δημοτικό Συμβούλιο
- Δ/νση Καθαριότητας, Περιβάλλοντος και Αγροτικής Πολιτικής
- Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο Σύρου
Κοινοποίηση:
- Εισαγγελία Πρωτοδικών Σύρου
- Λιμεναρχείο Σύρου
- Αστυνομικό Τμήμα Κυκλάδων
- Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α.
Θέμα: Ενδεχόμενη χρήση μηχανοκίνητων οχημάτων για τον «καθαρισμό» των παραλιών της Σύρου
Σχετικά:
- Ο Ν. 1650/86 (ΦΕΚ – 160 Α’): «Για την προστασία του περιβάλλοντος»
- O N. 3937/11 (ΦΕΚ 60 Α/31-3-2011), «Διατήρηση της βιοποικιλότητας και άλλες διατάξεις»
- Η ΚΥΑ Αριθμ. 38609 ΕΞ 2023/23 (ΦΕΚ – 1432 Β’): «Καθορισμός όρων, προϋποθέσεων, τεχνικών θεμάτων, αναγκαίων λεπτομερειών και διαδικασίας για την παραχώρηση απλής χρήσης αιγιαλού, παραλίας, …»
- Το με αρ. πρωτ. 4069/15.02.2024 έγγραφό του Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α. με θέμα «Μη νόμιμες ενέργειες κατά την απομάκρυνση των ιστών και των βάσεων των ομπρελών από την παραλία Δελφίνι»
- Το δημοσίευμα της ΚΟΙΝΗΣ ΓΝΩΜΗΣ της 08.04.2024, με τίτλο «Πολιτική βούληση για οργανωμένο ακτοκαθαρισμό στη Σύρο»
- Η από 19.05.2022 ανακοίνωσή μας με τίτλο: «Σχετικά με τον «καθαρισμό» των παραλιών»
Κύριε Δήμαρχε, κυρίες/κύριοι,
Από το ανωτέρω (5) σχετικό δημοσίευμα της ιστοσελίδας koinignomi.gr πληροφορηθήκαμε ότι η Δημοτική Αρχή έχει την πρόθεση να χρησιμοποιήσει μηχανοκίνητα οχήματα για «ακτοκαθαρισμό» στις παραλίες της Σύρου και ότι έχει ήδη πραγματοποιήσει συναντήσεις με το Λιμεναρχείο Σύρου, την Αστυνομία και την Εισαγγελία Πρωτοδικών προκειμένου να εξετάσει τις λεπτομέρειες.
Σχετικά με την πρόθεση αυτή της Δημοτικής Αρχής θα θέλαμε να επισημάνουμε ότι σύμφωνα με τον N. 3937/11 (ΦΕΚ 60 Α’) «Διατήρηση της βιοποικιλότητας και άλλες διατάξεις» – ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ΄ «ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΗΣ ΥΠΟΒΑΘΜΙΣΗΣ» – άρθρο 13 «Ειδικές ρυθμίσεις για την προστασία του φυσικού χώρου» – παρ. 4α ορίζεται ότι:
«Δεν επιτρέπεται η κίνηση μηχανοκίνητων οχημάτων εκτός οδικού δικτύου σε οικολογικά ευαίσθητες εκτάσεις, όπως ενδεικτικά, ……. ο αιγιαλός, οι αμμοθίνες, …….. καθώς και σε μονοπάτια που βρίσκονται σε τέτοιες περιοχές».
Από τη διάταξη αυτή είναι σαφές ότι απαγορεύεται να κινούνται μηχανοκίνητα οχήματα στον αιγιαλό και τις αμμοθίνες και κατά συνέπεια απαγορεύεται να χρησιμοποιούνται για τον «καθαρισμό» των παραλιών. Αυτό ακριβώς τονίζει και ο Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (Ο.ΦΥ.ΠΕ.Κ.Α.) στο ανωτέρω (6) σχετικό έγγραφό του, όπου αναφέρει ρητά ότι «η χρήση μηχανικών μέσων (π.χ. τροχοφόρα οχήματα) για τον καθαρισμό της παραλίας δεν αποτελούν συμβατές ενέργειες με τη διατήρηση και την προστασία της βιοποικιλότητας».
Επιπλέον, το όργωμα των ευαίσθητων οικοσυστημάτων των παραλιών δεν μπορεί να θεωρηθεί ως «καθαρισμός» της άμμου κατά την έννοια της ΚΥΑ Αριθμ. 38609 ΕΞ 2023/23 (ΦΕΚ – 1432 Β) «Καθορισμός όρων, προϋποθέσεων, τεχνικών θεμάτων, αναγκαίων λεπτομερειών και διαδικασίας για την παραχώρηση απλής χρήσης αιγιαλού, παραλίας, όχθης, παρόχθιας ζώνης, υδάτινου στοιχείου θάλασσας, λιμνοθάλασσας, λίμνης και πλεύσιμου ποταμού» όπου στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 4 – «ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ – ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΕΩΝ ΓΙΑ ΑΠΛΗ ΧΡΗΣΗ ΕΝΤΟΣ ΑΙΓΙΑΛΟΥ ΠΑΡΑΛΙΑΣ – ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ – ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ» – παρ.2. «ΕΠΙΤΡΕΠΟΜΕΝΕΣ ΧΡΗΣΕΙΣ» προβλέπεται ότι: «δεν επιτρέπονται επιχωματώσεις ή άλλες διαμορφώσεις με τη χρήση μηχανημάτων πέραν του κοσκινίσματος με στόχο τον καθορισμό της άμμου».
Η ΚΥΑ αυτή αποτελεί ειδική διάταξη, έχει εφαρμογή αποκλειστικά στους παραχωρούμενους χώρους των παραλιών από τους Δήμους. Ως εκ τούτου είναι προφανές ότι:
- η πρόβλεψη αυτή αφορά τους παραχωρησιούχους απλής χρήσης σημείων της παραλίας, οι οποίοι οφείλουν να καθαρίζουν την άμμο στο χώρο όπου αναπτύσσουν τη δραστηριότητά τους π.χ. με ομπρέλες, ξαπλώστρες κ.λπ.
- ανεξαρτήτως του τρόπου καθαρισμού, αυτός δεν μπορεί να πραγματοποιείται για λογαριασμό των ιδιωτών από τον Δήμο με χρήματα των δημοτών.
- ο καθαρισμός αυτός συνίσταται στην απομάκρυνση χαρτιών, πλαστικών, αποτσίγαρων και λοιπών απορριμμάτων και ακαθαρσιών) και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να γίνεται με τρόπους που αντίκειται στη νομοθεσία για την προστασία των οικοσυστημάτων των παραλιών.
- τα μηχανικά μέσα που αναφέρονται δεν μπορεί να είναι μηχανοκίνητα τροχοφόρα οχήματα κατά παράβαση του N. 3937/11. Κάλλιστα μπορούν να χρησιμοποιούνται από τους ιδιώτες μικρά χειροκίνητα μηχανικά μέσα.
Όσον αφορά στα σημεία των παραλιών τα οποία δεν έχουν παραχωρηθεί σε ιδιώτες, αν ο Δήμος επιθυμεί να τα καθαρίσει (όχι να τα οργώσει), αυτό οφείλει να το κάνει με τρόπους συμβατούς με τη νομοθεσία για την προστασία του ευαίσθητου οικοσυστήματος των παραλιών. Κάλλιστα μπορεί να χρησιμοποιήσει μικρά χειροκίνητα μηχανήματα και ατομικό εξοπλισμό για τον επιφανειακό καθαρισμό της άμμου τα οποία και διαθέτει.
Το ίδιο ισχύει και για τις παραλίες αρμοδιότητας του Λιμενικού Ταμείου.
Μετά τα όσα εκθέσαμε, παρακαλούμε για τις ενέργειές σας προκειμένου ο καθαρισμός των παραλιών εφεξής, εφόσον τον θεωρείτε απαραίτητο, να γίνεται με σεβασμό στο περιβάλλον και σύμφωνα με τις προβλέψεις της νομοθεσίας προκειμένου να προστατευθούν τα οικοσυστήματα των παραλιών.
Συνημμένα: Τα αναφερόμενα (4), (5) και (6) σχετικά.
Ο πρόεδρος
Ιάσονας –Ιωάννης Μίχος
Η γραμματέας
Χαρίκλεια Χαλαστάνη
Πηγή κεντρικής φωτογραφίας:
Σχετικό άρθρο του syrospress.gr του 2022 όπου φιλοξενείται η άποψη της Διευθύντριας Περιβάλλοντος του Δήμου για το συγκεκριμένο θέμα των «ακτοκαθαρισμών».
Το άρθρο εδώ: https://syrospress.gr/fakelos-katharismos-akton-syrou-apokleistika-oles-oi-leptomereies/
Πηγές των άλλων φωτογραφιών:
- Άρθρο του cycladesvoice.gr όπου αναλύεται τo αποτέλεσμα του καθαρισμού του «ακτοκαθαριστή». Το άρθρο εδώ: https://www.cycladesvoice.gr/index.php?aid=80547
- Φωτογραφία του μηχανοκίνητου βαρέως μηχανήματος από “καθαρισμό” της παραλίας του Γαλησσά το 2020 (Facebook)
