Καταγγελία του Παρατηρητηρίου για σοβαρό ρυπαντικό περιστατικό στη θάλασσα του λιμανιού της Ερμούπολης αλλά και στον αέρα της πόλης στις 21.07.2023 — Παρατηρητήριο Ποιότητας Περιβάλλοντος Σύρου

Την Παρασκευή 21.07.2023, διαπιστώθηκε (άλλο) ένα σημαντικό ρυπαντικό περιστατικό στην Ερμούπολη.

Βαριά οσμή, ενδεικτική της ύπαρξης ενός τοξικού κοκτέιλ χημικών (χρωμάτων, διαλυτών και πετρελαίου) κάλυπτε, από νωρίς το πρωί, την πόλη αλλά και κάποιες γύρω περιοχές.

Παράλληλα, διαπιστώσαμε ότι, για μια ακόμη φορά, σε μεγάλη θαλάσσια έκταση του λιμένα της Ερμούπολης επέπλεαν ουσίες με χρώματα περίεργα (κίτρινο καφέ – ερυθρό πορτοκαλί) όπως φαίνονται στο σχετικό οπτικοακουστικό υλικό,ενώ σε κάποια σημεία επέπλεαν και ιριδίζουσες κηλίδες.

Αρκετοί πολίτες, με καταγγελίες τους, μας ενημέρωσαν έγκαιρα για τη θαλάσσια ρύπανση και την αποπνικτική οσμή που τύλιξε την πόλη. Εξ όσων γνωρίζουμε κάποιοι απευθύνθηκαν και στις αρχές. Το Παρατηρητήριο, αφού κατέγραψε σε οπτικό και οπτικοακουστικό υλικό τη θαλάσσια ρύπανση, ενημέρωσε άμεσα το Λιμεναρχείο ευελπιστώντας ότι θα είχε ήδη επιληφθεί του θέματος. Με έκπληξη διαπιστώσαμε ότι αυτό που είχε γίνει αντιληπτό από ολόκληρη την πόλη, είχε διαφύγει της προσοχής του Λιμεναρχείου, αν και εκτυλισσόταν μπροστά στα παράθυρά του.

Αξιολογώντας την κατάσταση ως ιδιαίτερα σοβαρή, προχωρήσαμε σε έγγραφη καταγγελία προς το Λιμεναρχείο, καταθέτοντας το αποδεικτικό υλικό που συλλέξαμε (φωτογραφίες, βίντεο και ένορκη κατάθεση του προέδρου του Παρατηρητηρίου). Τα στοιχεία που καταθέσαμε τα δημοσιοποιούμε, επισυνάπτοντάς τα στη παρούσα.

Από το υλικό που καταθέσαμε θεωρούμε ότι ιδιαίτερη αξία έχει το βίντεο στο οποίο καταγράφονται η προσπάθεια μιας λέμβου να εξαφανίσει τη ρύπανση από το θαλάσσιο χώρο στη περιοχή «Νησάκι»[1] και ο αποκαλυπτικός διάλογος του λεμβούχου με τον πρόεδρο του ΔΣ του Παρατηρητηρίου, που έχει ως εξής:

Λεμβούχος: Τι λες;

Πρόεδρος Παρατηρητηρίου: Τι ρίχνεις λέω;

Λεμβ.: Έχω άβα και έχω και …. [σ.σ.: λέει μια λέξη η οποία δεν ακούγεται απολύτως καθαρά και προσιδιάζει σε «περολίνη» ή «κερολίνη» ή «κεροζίνη»] είναι αυτό αλλά δεν κάνει τίποτα δεν τα σπάει #ραντίζοντας τη θάλασσα με αυτό το υγρό που ανέφερε#

Πρ.: Το λιμεναρχείο τα έχει δει αυτά ή μόνος σου βγαίνεις; το λιμεναρχείο τα είδε;

Λεμβ.: Τώρα το ειδοποιήσαμε γιατί δεν πάει άλλο

Πρ.: Και τι είπανε;

Λεμβ.: Τι να πούνε ρε φίλε, καθαρίστε τα. Τι θα πούνε; Εμείς τη πληρώνουμε. Είναι από μέσα από ένα σκάφος……

Πρ.: Ναι ναι

Λεμβ.: Από κατασχεμένο είναι

Πρ.: Ναι ναι

Ο διάλογος αυτός εγείρει τα εξής πολύ σοβαρά ερωτήματα:

Είχε αντιληφθεί το Λιμεναρχείο τη ρύπανση πριν την προφορική ενημέρωση και την έγγραφη καταγγελία του Παρατηρητηρίου;
Αν την είχε αντιληφθεί, φρόντισε να λάβει δείγματα πριν την εξαφάνιση των ουσιών; Ή μήπως γνώριζε τι ακριβώς ήταν αυτές οι ουσίες και ποιος ήταν ο ρυπαντής και ως εκ τούτου δεν υπήρχε λόγος ταυτοποίησης;
Είναι αλήθεια τα αναφερόμενα από τον λεμβούχο, ότι έλαβε την εντολή καθαρισμού από το Λιμεναρχείο; Αν δεν είναι αλήθεια, από ποιον έλαβε εντολή ο λεμβούχος και για λογαριασμό ποιου προσπαθούσε να εξαφανίσει τη ρύπανση;
Αν πράγματι λέει αλήθεια ο λεμβούχος, ποια εγκεκριμένα και επιτρεπόμενα χημικά όφειλε να χρησιμοποιήσει (κατ´ εντολή του Λιμεναρχείου) για τη διάλυση των ουσιών που επέπλεαν;Το υγρό που λέει ότι χρησιμοποιούσε είναι εγκεκριμένο για τέτοια χρήση;
Για ποιο λόγο δεν χρησιμοποιήθηκε εξαρχής το αντιρρυπαντικό σκάφος του Λιμεναρχείου[2] για την αντιμετώπιση του περιστατικού, αλλά μόνο αργά το μεσημέρι, και ενώ ήδη είχε εξαφανιστεί μεγάλο μέρος των ρυπαντικών ουσιών από περιπλέουσες στο λιμάνι βάρκες;

Σημάδια της ρύπανσης σε μικρότερο βαθμό αλλά και η έντονη οσμή ήταν εμφανή και τις επόμενες μέρες.

Αναμένοντας το πόρισμα του Λιμεναρχείου για την ταυτοποίηση των ρυπαντικών ουσιών και των ρυπαντών, οφείλουμε να σημειώσουμε ότι δεν τρέφουμε αυταπάτες. Οι επιφυλάξεις μας στηρίζονται στο γεγονός ότι σε 1069 αυτεπάγγελτους ελέγχους[3] που έχει πραγματοποιήσει το Λιμεναρχείο από το 2020 έως σήμερα ουδέποτε διαπίστωσε ρύπανση. Επίσης στις επαναλαμβανόμενες αναφορές μας[4] για άσκοπη και διαρκή κίνηση βαρκών στο λιμάνι η απάντηση του λιμεναρχείου ήταν ότι το λιμάνι έχει μεγάλη κίνηση[5]! Τέλος το Παρατηρητήριο έχει και ίδια πείρα για τις έρευνες του Λιμεναρχείου επί παρελθουσών αναφορών του.

Κλείνοντας θεωρούμε σημαντική μια σύντομη αναφορά στην επίσημη ανακοίνωση του Υπουργείου Ναυτιλίας[6] για το ρυπαντικό περιστατικό. Στην ανακοίνωση αναφέρεται ότι:«Η ρύπανση αντιμετωπίστηκε από το Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο, ως αρμόδιος φορέας διαχείρισης, με τη συνδρομή Περιπολικού σκάφους Λ.Σ.-ΕΛ.ΑΚΤ.». Εξ όσων γνωρίζουμε το Λιμενικό Ταμείο είναι πράγματι ο φορέας διαχείρισης του λιμένα. Όμως, η πλήρης και αποκλειστική αρμοδιότητα για την αντιμετώπιση των περιστατικών ρύπανσης ανήκει στο Λιμεναρχείο, το οποίο οφείλει κατά νόμο να την ασκεί και όχι να την υποβαθμίζει σε συνδρομή του Λιμενικού Ταμείου. Παραθέτουμε αποσπάσματα από το Π.Δ. 55/20-3-98 (ΦΕΚ 58 Α’): «Προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος» [7], σχετικά με τις αρμοδιότητες και τις υποχρεώσεις του Λιμεναρχείου σε περίπτωση θαλάσσιας ρύπανσης. Και αυτό, επειδή, συχνά οι εμπλεκόμενοι φορείς ανταλλάσσουν σχοινοτενή έγγραφα, με τα οποία προσπαθούν να θεμελιώσουν την αναρμοδιότητά τους.

Δείτε την καταγγελία που υποβάλαμε πατώντας εδώ[8]

Δείτε το οπτικοακουστικό υλικό πατώντας εδώ

27.07.2023

Το Διοικητικό Συμβούλιο