Το Παρατηρητήριο Ποιότητας Περιβάλλοντος Σύρου (ΠΠΠΣ) συμμετείχε το Σάββατο 15 Ιουνίου στη 2η Γιορτή Αειφορίας στη Σύρο (ΑειφορEVER 2024) που διοργάνωσε το Κέντρο Εκπαίδευσης για το ΠΕριβάλλον και την Αειφορία στη Σύρο (ΚΕΠΕΑ Σύρου – Ερμούπολης). Συγκεκριμένα, προσκλήθηκε να συμμετάσχει σε στρογγυλό τραπέζι με θέμα την πλαστική ρύπανση στο νησί μας, με αιχμή τα πλαστικά μιας χρήσης.
Εκτός των διοργανωτών και του ΠΠΠΣ, στο διάλογο εκπροσωπήθηκαν η Δημοτική Αρχή (με τον Αντιδήμαρχο κο Σκευοφύλακα), η Διεύθυνση Καθαριότητας – Ανακύκλωσης & Περιβάλλοντος του Δήμου Σύρου-Ερμούπολης, οι δημοτικές παρατάξεις Λαϊκή Συσπείρωση και Σύρος εξ Αρχής, το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, η ΚοινΣΕπ «Απάνω Μεριά», η WWF, το Επιμελητήριο Κυκλάδων και ο Εμπορικός Σύλλογος Σύρου. Τη συζήτηση συντόνισε ο πρώην Δήμαρχος Ποσειδωνίας κος Μακρυωνίτης. Το ΠΠΠΣ εκπροσωπήθηκε από τον αντιπρόεδρο του ΔΣ του, Δαμιανό Γαβαλά.
Το ζήτημα των πλαστικών μίας χρήσης είναι εξαιρετικά κρίσιμο και επείγον για τη Σύρο. Η ανακύκλωση λειτουργεί -επιεικώς- υποτονικά στο νησί, ενώ ένα ελάχιστο ποσοστό των πλαστικών που συλλέγονται στους μπλε κάδους τελικά καταλήγουν να ανακυκλωθούν. Το μεγάλο μέρος των πλαστικών απορριμμάτων καταλήγει στον ήδη κορεσμένο ΧΥΤΑ (μάλιστα, με επιβάρυνση του πολιτών που έχουν πληρώσει για την ανακύκλωσή τους) τροφοδοτώντας έναν φαύλο κύκλο που απαιτεί τη δημιουργία νέων κυττάρων που σύντομα κι αυτά θα κορεστούν. Πνιγόμαστε στα σκουπίδια μας! Είναι εντελώς ατελέσφορο να αναζητούμε πλέον τη λύση σε μια αποτελεσματικότερη ανακύκλωση. Η λύση δεν μπορεί να προκύψει παρά από τη σταδιακή απεξάρτηση και κατάργηση των πλαστικών μιας χρήσης. Κι επειδή δεν μπορούμε να περιμένουμε τις αναγκαίες ρυθμίσεις και πολιτικές από την κεντρική κυβέρνηση, οφείλουμε να δράσουμε (και να καινοτομήσουμε) τοπικά.
Το Παρατηρητήριο συμμετείχε στη συζήτηση του ΚΕΠΕΑ θέτοντας στο τραπέζι το όραμα για μια «Σύρο χωρίς πλαστικά», ως έναν ρεαλιστικό και επιτεύξιμο στόχο που θα μπορούσε να υλοποιηθεί στη διάρκεια της θητείας της παρούσας δημοτικής αρχής. Το Παρατηρητήριο κατέθεσε ένα συνεκτικό, στέρεο σχέδιο με απολύτως συγκεκριμένες και υλοποιήσιμες προτάσεις για σταδιακή κατάργηση του πλαστικού μιας χρήσης σε τοπικό επίπεδο: του πλαστικού μπουκαλιού, της πλαστικής σακούλας, του πλαστικού κυπέλλου καφέ, του πλαστικού take-away τάπερ. Οι προτάσεις αυτές θα δοθούν σύντομα στη δημοσιότητα.
Θεωρούμε ότι ανοίγει μια ευκαιρία για το νησί μας ώστε να καινοτομήσει και πάλι, και να βρεθεί στο επίκεντρο για καλό λόγο: επειδή θα εφαρμόσει ένα ολιστικό σχέδιο ώστε να καταστεί το πρώτο Ελληνικό νησί χωρίς πλαστικά, προς όφελος του περιβάλλοντος, των ανθρώπων και, τελικά, της οικονομίας. Δεν είναι εύκολο, αλλά μπορεί να γίνει! Θα απαιτηθεί η συνεργασία του Δήμου, της κοινωνίας, των συλλόγων, των επιχειρήσεων. Ασφαλώς, θα χρειαστεί και το “ξεβόλεμα” όλων μας ώστε να χτίσουμε μια κουλτούρα ελαχιστοποίησης της κατανάλωσης πλαστικού μίας χρήσης (ας αναλογιστούμε, ωστόσο, πόσο γρήγορα αναπτύξαμε τις σημερινές μας “κακές” συνήθειες, που πλέον πρέπει να ξεριζώσουμε). Είναι απαραίτητο να το κάνουμε. Προτού μας πνιγούμε στα σκουπίδια μας!
Το Παρατηρητήριο θα είναι αρωγός και συμπαραστάτης του Δήμου Σύρου-Ερμούπολης στην επεξεργασία, διαβούλευση και τυχόν εφαρμογή ενός σχεδίου για μια Σύρο χωρίς πλαστικά.
Σημείωση:
Οφείλουμε ένα μεγάλο -και καθόλου τυπικό- ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ στους άξιους ανθρώπους του ΚΕΠΕΑ για την πρωτοβουλία και την τιμητική πρόσκληση. Στη Σύρο του 2024, μία πρόσκληση προς το ΠΠΠΣ για συμμετοχή σε δημόσιο διάλογο, ακόμα και για θέματα αμιγώς περιβαλλοντικής φύσης (θέματα στα οποία το Παρατηρητήριο έχει, κατά τεκμήριο, ενδιαφέρον, εμπειρία και τεχνογνωσία) δεν είναι καθόλου αυτονόητη και δεδομένη.
Λόγω της δράσης του και των συμφερόντων που θίγει, το Παρατηρητήριο έχει καταδικαστεί από τα τοπικά ΜΜΕ αλλά και από πολλές Αρχές και φορείς του τόπου σε οργανωμένο αποκλεισμό, περιθωριοποίηση και αποσιώπηση της φωνής του. Παρότι είμαστε ο μεγαλύτερος περιβαλλοντικός σύλλογος των Κυκλάδων, με περισσότερα από 450 ενεργά μέλη, έχουμε έως σήμερα αντιμετωπιστεί περισσότερο ως σύλλογος φορέων μεταδοτικής ασθένειας και λιγότερο ως συλλογικότητα ενεργών πολιτών που μάχεται για το περιβάλλον και διεκδικεί το δικαίωμα όλων μας στη Δημόσια Υγεία. Ας είναι, έχουμε υπομονή. Το τείχος του φόβου και της σιωπής έχει πια ραγίσει!