Στην εκδήλωση του Παρατηρητηρίου Ποιότητας Περιβάλλοντος Σύρου με τίτλο «Το Νησί της Σιωπής» (24.02.2024), ο παιδίατρος, Επιμελητής Α’ στο ΓΝ Σύρου και μέλος του ΔΣ του Ιατρικού Συλλόγου Κυκλάδων κ. Ιορδάνης Παπαδόπουλος παρουσίασε το θέμα «Επιπτώσεις της θαλάσσιας και ατμοσφαιρικής ρύπανσης στη δημόσια υγεία».
Η ομιλία επικεντρώθηκε στις βαρύτατες συνέπειες της ρύπανσης από βαρέα μέταλλα και υδρογονάνθρακες στην ανθρώπινη υγεία. Υπενθυμίζουμε ότι η πρόσφατη μελέτη του ΕΛΚΕΘΕ επιβεβαίωσε ότι τα ιζήματα στον πυθμένα του κόλπου της Ερμούπολης (αλλά και εκτός του κόλπου) έχουν πολύ υψηλές -έως δραματικά υψηλές- συγκεντρώσεις σε τέτοια στοιχεία (χαλκό, χρώμιο, ψευδάργυρο, κασσίτερο, μόλυβδο, κάδμιο, νικέλιο, πολυκυκλικούς αρωματικούς υδρογονάνθρακες κ.α.), γεγονός που καταδεικνύει πολύ εκτεταμένη ρυπαντική δραστηριότητα. Ανησυχούμε διότι γνωρίζουμε (από επίσημες και επιστημονικές πηγές, στις οποίες αναφέρθηκε και ο κος Παπαδόπουλος) ότι η ναυπηγική δραστηριότητα (ιδίως οι διαδικασίες των ηλεκτροσυγκολλήσεων, της αμμοβολής, της υδροβολής και της βαφής) συνδέεται ευθέως με την απελευθέρωση τέτοιων στοιχείων, τα οποία -εφόσον δεν ελεγχθούν- διασπείρονται στη θάλασσα και την ατμόσφαιρα.
Ο κος Παπαδόπουλος ανέλυσε τις σοβαρότατες επιπτώσεις της θαλάσσιας και ατμοσφαιρικής ρύπανσης στη Δημόσια Υγεία. Τα βαρέα μέταλλα βιοσυσσωρεύονται στους ζωντανούς οργανισμούς καθώς -ως μη διασπάσιμα- έχουν την ιδιότητα να παραμένουν αναλλοίωτα για μήνες ή και χρόνια. Καταλήγουν στον άνθρωπο είτε μέσω της θάλασσας, είτε μέσω της τροφικής αλυσίδας (βρώση ψαριών ή οστρακοειδών), αλλά και αερογενώς (δηλαδή μέσω της αναπνοής). Εφόσον μεταφερθούν αερογενώς, τα βαρέα μέταλλα – αναλόγως του μεγέθους τους – μπορούν να εισχωρήσουν στους πνεύμονες και στην κυκλοφορία του αίματος. Η βιβλιογραφία βρίθει μελετών που καταγράφουν τις επιπτώσεις των βαρέων μετάλλων και των πολυκυκλικών αρωματικών υδρογονανθράκων. Άσθμα, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, αναπνευστικές αλλεργίες, αυτοάνοσα, καρκίνος διαφόρων μορφών (ενδεικτικά, ρινός, πνεύμονα, δέρματος, προστάτη, νεφρών, θυρεοειδούς, κ.α.) δερματίτιδες, αναιμία, νευροπάθεια είναι μερικές μόνο από αυτές που θα μπορούσαν να προκύψουν από την έκθεση στα ρυπογόνα στοιχεία. Δυστυχώς, τα παιδιά αποτελούν την πιο ευάλωτη πληθυσμιακή ομάδα: πέραν των παραπάνω επιπτώσεων, σειρά μελετών συνδέει την έκθεσή τους σε ατμοσφαιρικούς ρύπους με έκπτωση νοητικού πηλίκου (μειωμένο IQ) και νευρο-αναπτυξιακές διαταραχές.
Μετά από τη δημόσια ομιλία του κ. Παπαδόπουλου, ουδείς δικαιούται να ισχυρίζεται ότι δεν γνωρίζει. Η πρόληψη της διασποράς των ρυπογόνων στοιχείων της βιομηχανικής δραστηριότητας αποτελεί ζήτημα ζωτικής σημασίας. Ειδικά για τη ναυπηγική δραστηριότητα, η εφαρμογή αυστηρών περιβαλλοντικών όρων λειτουργίας, με σεβασμό στο περιβάλλον και στην ανθρώπινη υγεία («Περιβάλλον καθαρό με Νεώριο ανοικτό») είναι απολύτως εφικτή, αρκεί να υπάρχει η απαραίτητη βούληση. Αυτό αποδεικνύουν οι βέλτιστες πρακτικές που εφαρμόζονται στα ναυπηγεία Ευρωπαϊκών χωρών.
Δυστυχώς, στην Ερμούπολη η ρύπανση της θάλασσας, τα νέφη αμμοβολής στην ατμόσφαιρα και η έντονη οσμή χρωμάτων και διαλυτών αποτελούν πάγια φαινόμενα τα οποία τείνουμε να συνηθίσουμε. Ωστόσο, κάλιο αργά παρά αργότερα. Έστω και τώρα, οι αρμόδιες αρχές του τόπου μας οφείλουν να σημάνουν συναγερμό. Αν, όντως, η προάσπιση της υγείας των κατοίκων (ιδίως των παιδιών μας) αποτελεί για αυτές προτεραιότητα.
Γιατί, ευτυχώς, υπάρχει ακόμα ελπίδα. Αρκεί «να μη συνηθίζουμε στην κάθε βρωμιά για να έχουμε γεμάτο το ντορβά», όπως κατέληξε στην ομιλία του ο κος Παπαδόπουλος.
31.3.2024
Το Διοικητικό Συμβούλιο
