«Ο Γιάννης Βαμβακούσης, παλιός λιμενάρχης και νυν στέλεχος του Νεωρίου, μπροστά σε μία από τις δεξαμενές όπου επισκευάζεται ένα μεγάλο καράβι.»
Το παραπάνω κείμενο αποτελεί τη λεζάντα (σε δημοσίευμα εφημερίδας) που συνοδεύει την περήφανη πόζα του πρώην λιμενάρχη Σύρου κου Γιάννη Βαμβακούση μπροστά από δεξαμενή του Νεωρίου Σύρου.
Να το αναλύσουμε λίγο; Ο κος Βαμβακούσης παραδέχεται για πρώτη φορά δημόσια αυτό που όλη η Σύρος εδώ και καιρό γνωρίζει: ότι αμέσως μετά την αποστράτευσή του από το Λιμενικό Σώμα συνεχίζει την καριέρα του στον ιδιωτικό τομέα, λαμπρύνοντας με την παρουσία του το στελεχιακό δυναμικό της ONEX Shipyards.
Αυτό δεν θα ήταν, ίσως, πρόβλημα αν ο κος Βαμβακούσης προηγούμενα υπηρετούσε το Λιμενικό Σώμα στο Καστελόριζο, στο Βόλο ή στη Μυτιλήνη. Η πραγματικότητα όμως είναι λίγο διαφορετική. Ο κος Βαμβακούσης υπηρέτησε επί 5,5 χρόνια στη ηγεσία του Λιμεναρχείου Σύρου. Υπήρξε, δηλαδή, προϊστάμενος της υπηρεσίας που έχει τη βασική ελεγκτική αρμοδιότητα για τις ναυπηγοεπισκευαστικές δραστηριότητες και για τα θαλάσσια ρυπαντικά επεισόδια εντός του λιμένος της Ερμούπολης. Με άλλα λόγια, μιλάμε για την υπηρεσία που, μεταξύ άλλων, οφείλει να ελέγχει και τη ναυπηγική επιχείρηση ONEX Shipyards καθώς και τις τυχόν ευθύνες της για τα πολλά επεισόδια θαλάσσιας ρύπανσης αλλά και ηχορύπανσης (τουλάχιστον κατά τις ώρες κοινής ησυχίας) που συχνά παρατηρούνται και καταγγέλλονται από πολίτες.
Πέρυσι, από απάντηση του πρώην Υπουργού Ναυτιλίας στη Βουλή, είχαμε πληροφορηθεί ότι η Λιμενική Αρχή της Σύρου κατά την τριετία (2020-2023) έχει πραγματοποιήσει χίλιους εξήντα εννέα (1.069!!) στοχευμένους ελέγχους προς εντοπισμό ρύπανσης της θάλασσας στον λιμένα Ερμούπολης Σύρου, με αρνητικά αποτελέσματα!!! Πέρσι επίσης μάθαμε ότι συνελήφθει από τη Λιμενικη Αρχή εν ενεργεία λιμενικός ο οποίος τόλμησε να αναφέρει ρυπαντικά περιστατικά που ενδεχομένως σχετίζονταν με το ναυπηγείο! Πρόπερσι γίναμε μάρτυρες παρεμπόδισης από τη Λιμενική Αρχή μιας ανεξάρτητης δειγματοληψίας από το ΕΛΚΕΘΕ, προκειμένου να προσδιοριστεί το μέγεθος της ρύπανσης του λιμανιού, με αστείες δικαιολογίες. Πρόπερσι, επίσης, διαπιστώσαμε αξιοσημείωτη αδράνεια του Λιμεναρχείου στην παράνομη σώρευση τεράστιων ποσοτήτων αποβλήτων αμμοβολής από την ONEX στον ανοιχτό χώρο του ναυπηγείου (μια τοξική βόμβα παρέμεινε για καιρό απασφαλισμένη στην καρδιά της πόλης ενώ θα έπρεπε να επιβληθεί η απομάκρυνση ή, έστω, η στέγαση των αποβλήτων σε κλειστό χώρο). Παλαιότερα, όταν είχε υποχωρήσει τοίχος του ναυπηγείου, και τα παράνομα σωρευμένα απόβλητα αποκαλύφθηκαν σε κοινή θέα, ο κος Βαμβακούσης είχε σπεύσει να μάς καθησυχάσει ότι όλα ήταν υπό έλεγχο! Ασφαλώς, τα νέφη της αμμοβολής και οι βάρκες που ανάδευαν τα νερά ουδέποτε υπέπεσαν στην αντίληψη της Λιμενικής Αρχής. Και πολλά, πολλά άλλα.
Κατόπιν της δημόσιας παραδοχής του πρώην λιμενάρχη ότι συνεχίζει τη σταδιοδρομία του στην επιχείρηση που, μέχρι προχθές, όφειλε να ελέγχει, πολλά ερωτήματα δημιουργούνται:
- Μήπως τελικά οι αναφερόμενοι 1069 έλεγχοι του λιμενικού σώματος ήταν ελλιπείς ή ετεροχρονισμένοι;
- Μήπως η επιλεκτική αχρωματοψία των ελεγκτικών οργάνων (που έβλεπαν τη θάλασσα μπλε όταν όλοι οι υπόλοιποι την έβλεπαν να έχει το ίδιο χρώμα με εκείνο του πλοίου στη δεξαμενή) είχε αιτίες που δεν άπτονται της αρμοδιότητας της ιατρικής επιστήμης;
- Μήπως ο λιμενικός που συνελήφθη, συνελήφθη άδικα, προς παραδειγματισμό άλλων;
- Μήπως η ανεξάρτητη δειγματοληψία για τη ρύπανση του λιμανιού κατόπιν πρόσκλησης του Παρατηρητηρίου δεν ήταν επιθυμητή από τον σημερινό εργοδότη τού πρώην Λιμενάρχη;
Στον υπόλοιπο πλανήτη, το να προσλαμβάνεσαι από την εταιρία που μέχρι προχθές όφειλες να ελέγχεις, αποτελεί καραμπινάτη περίπτωση «σύγκρουσης συμφερόντων» (conflict of interest)**. Έχουν ακουστά αυτό τον όρο ο κος Βαμβακούσης και η ONEX Shipyards; Σε τελική ανάλυση, είναι το νόμιμο και ηθικό;
**Ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) έχει προτείνει τον ακόλουθο ορισμό : «Ως ‘σύγκρουση συμφερόντων’ νοείται η σύγκρουση μεταξύ των δημόσιων καθηκόντων και των ιδιωτικών συμφερόντων ενός δημοσίου υπαλλήλου, στο πλαίσιο της οποίας ο δημόσιος υπάλληλος έχει ιδιωτικά συμφέροντα που θα μπορούσαν να επηρεάσουν με αθέμιτο τρόπο την άσκηση των επίσημων υποχρεώσεων και καθηκόντων του».